Regionale tv-zenders, de lokale omroepen en kranten: bestaan deze over tien jaar nog? En in welke vorm? Het medialandschap verandert, niet alleen in de regio, niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. Drie vertegenwoordigers gingen met elkaar én een zaal vol lokale mediamensen in debat.
Maandelijks organiseert Stichting Koppelkerk een bijeenkomst in de gelijknamige kerk te Bredevoort. Deze worden Tegenlicht-meet-ups genoemd en staan altijd in het teken van uitzendingen van het VPRO-programma Tegenlicht. Afhankelijk van de inhoud wordt er door de aanwezigen in de Koppelkerk gediscussieerd. Dit was ook het geval op vrijdag 1 december. Na het bekijken van de Tegenlicht-uitzending ‘Een kwestie van vertrouwen’, die zich concentreerde op de wereldwijde transformatie van de media, gingen vertegenwoordigers van regionale en lokale media met elkaar in gesprek.
Prikkelende stellingen
Die vertegenwoordigers waren Gerwin Nijkamp (hoofdredacteur Achterhoek Nieuws), Gerco Mons (journalist van de Gelderlander) en Peter Berendsen (algemeen directeur van Regio8). De zaal was verder gevuld met belanghebbenden van lokale omroepen zoals RTV Slingeland, Aladna FM, Nieuwslab Trikker en mensen uit de lokale politiek. Voormalig Omroep Gelderland-presentator Eric Schuurman had de leiding en stelde de nodige scherpe vragen, aansluitend op een aantal stellingen.
Ook voor jongeren
De eerste stelling was: ‘Regionale nieuwsmedia is nieuws voor 55-plussers.’ Nijkamp van Achterhoek Nieuws was het hier niet mee eens. Volgens hem wijst onderzoek wel uit dat dat ouderen vaker de krant lezen dan jongeren, maar dat jongeren niet geïnteresseerd zouden zijn in lokaal nieuws is niet het geval. “We moeten goed blijven innoveren en aan de wensen van de lezer en adverteerder blijven voldoen”, vertelde Nijkamp. Dat innoveren is ook iets waar Berendsen van Regio8 zich over ontfermt: “Wij maken online voornamelijk korte fragmenten, die niet veel langer dan een minuut zijn. Jongeren willen vaak niet de achterliggende details van een nieuwsfeit, maar vooral de hoofdlijnen.” Journalist Mons voegde hieraan toe dat hij niet verwacht dat het regionale nieuws zoals dat nu in de Gelderlander te lezen is, hetzelfde is over tien jaar. Hij verwacht dat dagelijks regionaal nieuws op termijn wekelijks gaat verschijnen, als bijlage bij een landelijk dagblad. Nijkamp begreep dat en reflecteerde het op zijn eigen wekelijkse titels: “Ik weet zeker dat de papieren kranten van Achterhoek Nieuws nog steeds bestaan over vijf jaar, maar niet in dezelfde vorm als vandaag de dag.”
Onafhankelijkheid
De volgende stellingen hadden vooral betrekking op objectiviteit en onafhankelijkheid van nieuwsmedia. Verschillende regionale en lokale mediabedrijven ontvangen subsidie van de gemeente. Schuurman vroeg hoe kranten om gaan met kritische berichtgeving over de gemeente die voor de subsidie zorgt. “Wij ontvangen geen subsidie, maar hebben in veel van onze kranten pagina’s met gemeentenieuws. Daarnaast heeft Achterhoek Nieuws in haast alle gemeentes ook een vaste verslaggever die de gemeentelijke besluitvorming volgt en erover bericht. En ja, dat gebeurt ook kritisch”, aldus Nijkamp. Een wethouder van de gemeente Aalten had nog een aanvulling: “Het kan een keer voorkomen dat nieuws voor jou ongewenst is, maar dat hoort erbij in de politiek. Ook al geven we subsidie, het zijn veelal de vragen van de burgers die aan bod komen bij onze lokale media en die zijn belangrijk om te beantwoorden.” Jan Rietman van het Winterswijkse RTV Slingeland legt uit dat hij de subsidie liever bekostiging noemt: “Het bedrag dat wij krijgen is niet veel, zeker niet als je kijkt naar wat wij opleveren. Per week maken wij uren radio en tv. Reken je dat om naar wat dat eigenlijk zou kosten bij een productiebedrijf, dan is dat veel meer dan de subsidie die RTV Slingeland krijgt. Wij redden het door onze vrijwilligers die deze dure media produceren.”
Ego’s
Als laatste werd het punt van regionale samenwerking aangehaald. Het kabinet streeft naar streekomroepen, waardoor fuseren nodig gaat zijn in de toekomst. Een jaar geleden sprak het Winterswijkse RTV Slingeland de voorkeur uit voor twee Achterhoekse radiozenders, waarvan een voor de Oost-Achterhoek (de gemeenten Aalten, Berkelland, Oost Gelre en Winterswijk). De gesprekken hierover tussen Slingeland, AFM Aladna en Gelre FM verliepen moeizaam. En ook in de Koppelkerk ontstond er weer een discussie. Lammert Blikman van Radio Ideaal uit Zelhem richtte zich tot Berendsen van Regio8, die het middelpunt van deze discussie was. “Als je met Peter samenwerkt, moet je naar zijn pijpen dansen”, waren de afsluitende woorden van Blikman. Presentator Schuurman wist uiteindelijk naar boven te krijgen dat alle omroepen wel willen samenwerken vanwege de financiële noodzaak, maar dat er ego’s in de weg staan en iedere partij het liefst zijn eigen werkwijze intact laat.
Door: mediapartner Achterhoek Nieuws
Foto: Frank Finkenvleugel