WINTERSWIJK – Vereniging Het Museum heeft voor de komende lange avonden een gevarieerd winter-programma neergezet, dat bestaat uit een reeks lezingen en filmavonden.
Foto: Woold, bij het Vriezehuis (foto Jan Ruesink)
Het programma wordt donderdagavond 27 oktober geopend met een lezing van Willem Peletier, bekend van zijn vele publicaties zoals ‘Winterswijk, een eeuw verandering’en ‘Winterswijk, een eeuw in woord en beeld’. Hij zal onder de titel ‘Straatnamen in het buitengebied’ aandacht besteden aan onderwerpen als natuur en landschap, buurtschapnamen, grensligging, ontginning en bodemgebruik, delfstofwinning en verwerking, molens, onderwijs en recreatie.
Grensbeleving
Op donderdag 24 november verzorgt Henk te Kulve een lezing onder de titel ‘Grensbeleving in heden en verleden’. Vanuit persoonlijke ervaringen neemt de in Kotten opgegroeide Te Kulve ons mee naar het leven aan de grens. De lezing staat in het teken van ‘250 Jaar Grens’, waarin de grote geschiedenis samenvloeit met de kleine geschiedenis van de bewoners aan de grens. Smokkel, oorlog, handel en familiebanden in het heden en verleden zijn markeringspunten in de lezing. Aan de hand van een presentatie met unieke foto’s neemt hij de bezoekers mee op een ‘tocht’ langs de grens van Rekken/Oldenkotte tot en met Dinxperlo/Suderwick. Socialistisch vormingswerk
‘Het Instituut voor Arbeidersontwikkeling (IvAo) / Nivon’ is de titel van de lezing van Sjoerd Kemeling. Deze lezing is op donderdag 15 december. Het wordt een avond met veel beeldmateriaal over ruim negentig jaar socialistisch vormingswerk, de socialistische cultuurbeweging en natuurvriendenhuizen. Met de komst van de achturige
werkdag was er ook voor de gewone arbeider tijd om aan de eigen ontwikkeling te werken en om aan recreatie te denken. Het Instituut voor Arbeidersontwikkeling bood daartoe vanaf 1924 de gelegenheid. Dit was mogelijk binnen de veilige kaders van de socialistische zuil. Koos Vorrink was in het begin één van de drijvende krachten. Overal in het land ontstonden afdelingen., ook in Winterswijk. Er kwamen Arbeidersavondscholen en er werden Natuurvriendenhuizen gesticht. Willy Eijkman laat tijdens deze lezing het unieke filmpje uit 1933 zien over de opening van de Hermanshoeve in Meddo, één van deze Natuurvriendenhuizen. Het Instituut bestaat, onder de naam Nivon, nog steeds. Een Instituut waaraan ook de namen van bekende Winterswijkers als Aaron van Dam, Jaap Hemelrijk en Jaap Rooke zijn verbonden. Onderduiken
In 2017 wordt het winterprogramma voortgezet met een lezing van de oud-Winterswijkse Marian Nijman-Hijink over ‘Onderduiken in de Grensstreek’. Van april tot september 2016 was er in de Aaltense Musea ede expositie ‘Onderduiken in de Grensstreek’. Daar werden 44 verhalen verteld over de vele aspecten van het onderduiken in de Achterhoek en het Munsterland. In deze lezing geeft Marian Nijman informatie over de hulp die al vóór de oorlog werd geboden door onder meer de Winterswijkse communist Gradus Kobes aan mensen die in Duitsland werden vervolgd. Gedurende de Tweede Wereldoorlog oorlog waren ook landelijke en lokale organisaties betrokken bij de steun aan vervolgden. In de lezing wordt ook ingegaan op de rol van de dokter en de dominee en de invloed van de lokale overheden in Aalten, Dinxperlo, Lichtenvoorde, Winterswijk en Varsseveld. Belangrijke verzetsmensen zoals Heleen en Piet Kuipers, Frederik Slomp en Jan Wikkerink worden ook besproken. Zij sloegen de handen ineen en door hun tomeloze inzet ontstond de landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers, die meer dan honderdduizend mensen het leven redde. Het bijzondere van de Aaltense tentoonstelling is, dat er zelfs nu nog nieuwe en indrukwekkende verhalen door mensen worden verteld over deze tijd. Marian. Nijman laat in haar lezingen de luisteraar daarmee kennis maken. De gastspreekster zal als enige haar lezing houden in de Museumfabriek en NIET in de Muziekschool. De lezing is op 19 januari 2017. De Museumfabriek is voor haar een vertrouwde locatie; haar vader heeft daar jaren als chef technische dienst gewerkt.
Films
In februari 2017 staan de reeds bekende filmavonden verzorgd door Willy Eijkman op het programma. Hij vertoont dan films die zijn gemaakt tussen 1920 en 1980. De filmavonden in Muziekschool Boogie Woogie zijn op dinsdag 7 februari, donderdag 9 februari, dinsdag 14 februari, en woensdag 15 februari.
Freule van Dorth
Het winterprogramma wordt afgerond op donderdag 23 maart met een lezing van Godfried Nijs over een historisch-archeologisch onderzoek naar de havezathe Harreveld, het huis van de Freule van Dorth. Begin jaren negentig van de vorige eeuw kwam naar buiten dat het Jongereninternaat van Harreveld gesloopt zou worden om plaats te maken voor nieuwbouw. Reden voor de Archeologische Werkgroep Lichtenvoorde contact op te nemen met de directeur van het internaat. Dit eerste telefoontje resulteerde uiteindelijk in een uitgebreid historisch-archeologisch onderzoek in samenwerking met diverse historische verenigingen, experts en uiteindelijk een boek. Hoe dat allemaal in z’n werk ging, en hoe het beeld van het verdwenen kasteeltje en haar bewoners steeds duidelijker werd, ziet en hoort de bezoeker van deze lezing van Godfried Nijs.
Alle lezingen zijn in Muziekschool BoogieWoogie en beginnen om 20.00 uur Dit, zoals eerder aangegeven, met uitzondering van de lezing van Marian. Nijman-Hijink, daarvoor moet men in de Museumfabriek aan de Laan van Hilbelink zijn.
De entree voor leden is 3 euro en voor niet-leden 5 euro.