Herdenkingsjaar van eeuwenoude thema’s met hedendaagse actualiteitswaarde
Het jaar 1572 geldt als een keerpunt in de Tachtigjarige Oorlog (1568–1648). Nu, 450 jaar later, trekken meer dan 40 Nederlandse gemeenten gezamenlijk op in het Samenwerkingsverband 1572-gemeenten. Ook Winterswijk maakt hier deel vanuit. Wethouder Henk Jan Tannemaat, die de startplechtigheid in Brielle namens het college van Winterwijk bijwoonde: “We zien dat de bevochten waarden uit 1572 anno 2022 nog steeds actueel zijn, ook in onze gemeente.’’
In 1572 kwamen Nederlanders in opstand tegen de landsheer, Filips II van Spanje. Op 1 april van dat jaar namen de watergeuzen Den Briel (Brielle) in en gaven een impuls aan de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Op die daad van verzet volgde ruim drie maanden later een belangrijke gebeurtenis: de Eerste Vrije Statenvergadering in Dordrecht. Daar spraken vertegenwoordigers van twaalf belangrijke steden hun steun uit aan Willem van Oranje. Niet alleen financieel om de strijd te bekostigen. Het ging ook om het bevechten van hogere waarden als vrijheid, verdraagzaamheid, verscheidenheid en verbondenheid. Daarom zien velen deze Eerste Vrije Statenvergadering als een eerste stap in de geboorte van het Nederland zoals we dat nu kennen.
Met elkaar in gesprek
Als reactie op de gebeurtenissen van 450 jaar geleden staken enkele burgemeesters de koppen bij elkaar om het Samenwerkingsverband 1572-gemeenten op te richten. Met hun project Geboorte van Nederland willen zij Nederland toekomstbestendiger maken door samenwerking, verbinding én acceptatie van verschillen. Het Samenwerkingsverband ziet vier fundamentele waarden uit het verleden – vrijheid, verdraagzaamheid, verscheidenheid en verbondenheid – als inspiratiebron en verbindende thema’s in het nu. Thema’s om met inwoners en organisaties in discussie te gaan. En dat gaat gebeuren met tal van activiteiten als lezingen, tentoonstellingen, lespakketten voor scholen, herdenkingsweken, discussieavonden en nog meer. De landelijke aftrap vond plaats op 24 maart in Brielle in het bijzijn van koning Willem-Alexander. Op 8 juli komen de steden bijeen in Dordrecht voor een nieuwe Stedenvergadering over een vrije, veilige en duurzame toekomst.
Bevochten waarden nog actueel
Inmiddels hebben zich hier ruim 40 Nederlandse gemeenten bij aangesloten, waaronder Winterswijk. Thema’s als vrijheid, verdraagzaamheid, verscheidenheid en verbondenheid behouden, zelfs na vierenhalve eeuw. Tannemaat: “We zien dat de bevochten waarden uit 1572 anno 2022 nog steeds actueel zijn, ook in ònze gemeente. Kijk alleen maar naar wat bijvoorbeeld de coronapandemie teweeg brengt bij individuen en bevolkingsgroepen. De vrijheid die de één voelt, ervaart een ander juist als onvrijheid. Daarover moeten we met elkaar in gesprek blijven.’’
Het startsein voor dit jubileum
Het startsein voor dit jubileumjaar van Nederland werd gegeven in Brielle. 450 jaar nadat de Geuzen ‘In naam van Oranje’ deze stad namens de stadhouder Willem van Oranje hebben bezet. Dat was toen het begin van een ommekeer in de tachtigjarige oorlog, waar voor vrijheid, verdraagzaamheid, verscheidenheid en verbondenheid werd gestreden.
Het openingsprogramma werd namens Winterwijk ingevuld door Manou te Voortwis. In 2019 nog EK winnares Hip Hop Doubledance. Bij deze startceremonie de vertolker van een indrukwekkende dans – /spoken word optreden, die de hiervoor genoemde kernwaarden op indrukwekkende wijze verbeeldde. Wethouder Tannemaat: “We zijn er trots op dat Manou behoorde tot de drie geselecteerden uit 40 gemeenten, die hier een prachtige bijdrage heeft kunnen leveren aan een gedenkwaardig jaar!”
Uitgebreid programma
Een uitgebreid (landelijk) activiteitenprogramma en nadere informatie staat op www.geboortevannederland.nl.