Kossink-scholtengoed: Foto – Nico-Kloek
Op dinsdag 7 december werd de officiële handtekening gezet onder de overdracht van de korenspieker Kössink van de G.A. van der Lugt Stichting naar Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK). De Van der Lugt stichting heeft hiertoe besloten omdat zij dit rijksmonument voor de toekomst met meer zekerheid wil laten behouden door een professionele beheerder van cultuurhistorisch erfgoed. Vanwege de jarenlange goede samenwerking tussen beide stichtingen is GLK enige tijd geleden benaderd om dit unieke erfgoed uit de 18e eeuw over te nemen.
Peter van den Tweel, directeur-bestuurder van GLK, is daar blij mee: “De korenspieker is van grote cultuurhistorische betekenis en landschappelijke waarde. Het is mooi dat we deze samen met de direct daarnaast gelegen hoeve Kössink als uniek ensemble in het kleinschalig Achterhoekse coulisselandschap kunnen behouden en beheren”. De hoeve Kössink is samen met omliggende gronden al in eigendom van GLK. De goed onderhouden korenspieker is gedeeltelijk in vakwerk opgebouwd en nog in originele staat. Op dit moment zijn nog maar slechts twee authentieke korenspiekers in Nederland aanwezig, beide in Winterswijk.
Rogier Grondman, voorzitter van de Van der Lugt stichting, ligt het besluit m.b.t. de voorgenomen overdracht toe. “Nadat we het gebouw in de jaren ’70 hebben verworven is het door de stichting in eigen beheer volledig gerestaureerd. Daarna hebben we het bijna 50 jaar beheerd en onderhouden.
In de loop der jaren is het werk van de stichting steeds meer gericht op natuurbeheer en-onderhoud. Een gebouw goed onderhouden is een vak apart. We zijn dan ook blij dat we een organisatie als GLK bereid hebben gevonden dit unieke erfgoed over te nemen. GLK heeft de kennis en specialisten in huis, dus we hebben er het volste vertrouwen in dat het gebouw voor toekomstige generaties goed bewaard blijft. Dat was altijd ons doel en dat is ook het doel van GLK”.
Geschiedenis
Spieker Kössink is een oude graanopslag gebouwd in de 18de eeuw. Het woord spieker zou afgeleid zijn van het Latijnse ‘spicarium’, hetgeen korenschuur betekent. Net over de grens, in Duitsland, kennen ze het woord Speicher voor zo’n graanopslag. Spieker Kössink is een rijksmonument met houten pen-gatverbindingen die de eiken balken van het gebouw op hun plaats houden. Oerdegelijk ambacht. De gevel is in ossenbloedrood geverfd, kenmerkend voor de streek. Onder de dakpannen bevinden zich nog strodokken die worden gebruikt om inwaaien van sneeuw en regen tegen te gaan. Het graan werd gedroogd op de zolder. Bovenin hangt een touw aan een katrol om de zakken graan naar boven te hijsen. Onder in de spieker werd gewoond. De bewoners keken naar buiten door kleine ramen met vierkante ruitjes.
Al begin 1300 heeft er op deze plaats een graanopslag gestaan. Uit 1319 stamt een document waarin Arnoldus Warmelo meldt dat hij de spieker verkoopt aan het stift (een klooster) in Vreden (Duitsland). Het is daarna verschillende keren herbouwd. In 1970 kwam de sterk vervallen korenspieker in handen van de Van der Lugt stichting, die het volledig restaureerde. De naastgelegen 18de en (deels) 19de -eeuwse boerderij Kössink is ook een rijksmonument dat in 1971 in handen van GLK kwam. Boerderij en spieker vormen nu een twee-eenheid. De boerderij is nog volop in bedrijf. Dat geldt niet voor de korenspieker.