Voor het tweede jaar op rij is West Maas en Waal de meest toiletvriendelijke gemeente van Nederland. Het afgelopen jaar voegde de gemeente zelfs nog 6 opengestelde toiletten toe aan de HogeNood-app. Een schril contrast met Gelderse hekkensluiter Rozendaal, die in de landelijke lijst samen met Baarle-Nassau en Voerendaal tot de meest toilet-onvriendelijke gemeenten behoort. Rozendaal hoort bij de twee op de drie Gelderse gemeenten met onvoldoende toiletbeschikbaarheid. Jaarlijks onderzoeken de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) en de HogeNood-app rond Wereld Toilet Dag (19 november) de toiletvriendelijkheid van de gemeenten in ons land. Zij doen dat mede om aandacht te vragen voor de één op de drie Nederlanders die er door het toilettekort minder vaak op uit durven.
Opvallende resultaten in Gelderland
Voor het tweede jaar op rij is West Maas en Waal de meest toiletvriendelijke gemeente van Nederland. Dit jaar zijn zelfs nog eens zes opengestelde toiletten toegevoegd. Tweede beste van Gelderland is Culemborg, dat al jaren in stilte bezig is het toilettekort aan te pakken. Grote daler in de ranglijst is Apeldoorn, ondanks steeds weer nieuwe vragen vanuit de gemeenteraad over de aanpak van het toilettekort. Apeldoorn valt nu buiten de landelijke top 100. De gemeente Zutphen heeft na twee jaar zoeken eindelijk een plek gevonden voor een openbaar toilet in het centrum. Hopelijk kan dit volgend jaar de dalende trend keren. Hekkensluiter Rozendaal behoort tot de drie meest toilet-onvriendelijke gemeenten van Nederland.
Gezocht vanwege slecht presterende gemeenten: toiletambassadeurs
MLDS-directeur Mariël Croon: “Voor alle Nederlanders met een ziekte aan het maag-darm-leverstelsel is het tekort aan openbare toiletten een barrière om eropuit te gaan. Dat geldt ook voor miljoenen andere mensen, zoals blaaspatiënten, senioren en ouders met kinderen. Het is onacceptabel dat zoveel gemeenten achterblijven. Elk toilet dat verdwijnt, is een stap terug voor toegankelijkheid. Daarom zoeken wij vrijwilligers die, net als wij, toiletvriendelijke gemeenten willen.”
De MLDS en de Toiletalliantie bieden daarom een gratis training aan die ‘toiletambassadeurs’ helpt het gesprek aan te gaan met hun gemeente. Lezers die toiletambassadeur willen worden kunnen mailen naar ambassadeur@toiletalliantie.nl.
Eén op de drie mensen gehinderd door tekort aan toiletten
Toiletten zijn niet alleen van belang voor 3,5 miljoen buik- en blaaspatiënten, maar voor ons allemaal. Eén op de drie mensen geeft aan dat het tekort aan openbare toiletten invloed heeft op hun levenskwaliteit. Het beperkt hun bewegingsvrijheid bij onder andere het winkelen, evenementenbezoek en het uitgaan. Nederland scoort echt laag. Zo zijn er in Parijs 750 openbare toiletten voor twee miljoen mensen. Nederland heeft slechts 700 toiletten voor 18 miljoen inwoners, en daarvan zijn er ook nog eens 220 urinoir en maar 176 rolstoeltoegankelijk. Toiletten in het buitengebied zijn helaas nog schaarser. Daarom plaatst de Maag Lever Darm Stichting samen met Natuurmonumenten en met geld van de Postcode Loterij natuurtoiletten in natuurgebieden.
Zo wordt de plaats op de ranglijst bepaald:
- Aantal inwoners en verblijfstoeristen per toilet (max. 300 punten) (vanaf 2024 tellen we hier de verblijfstoeristen in mee en is de ranglijst voor met name toeristische gemeenten veranderd).
- Toegankelijkheid: urinoirs krijgen minder punten dan zittoiletten; (rolstoel)toegankelijke toiletten krijgen de meeste punten (max. 300 punten).
- De spreiding over de gemeente: hoe meer toiletten binnen 500 m van elkaar, des te meer punten (max. 150 punten).
- Het aantal openbare toiletten ten opzichte van het aantal opengestelde (opengestelde toiletten zijn toiletten bij winkels, horeca en overheidsgebouwen waar passanten ook terecht kunnen) (max. 100 punten).
- Het beleid van de gemeente (max. 100 punten).
- Zelf gegevens kunnen toevoegen aan de HogeNood-app (0 of 50 punten).
Over de Toiletalliantie
De Toiletalliantie is een koepel van zo’n 30 maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor meer openbare en opengestelde toiletten. De alliantie is een initiatief van de Maag Lever Darm Stichting. Op het platform www.iederewctelt.nl vinden gemeenten, horeca en winkeliers informatie waarmee ze de situatie in hun eigen omgeving kunnen verbeteren. De Toiletalliantie werkt nauw samen met de makers van de HogeNood-app, waar overheden en ondernemers hun toiletlocaties kunnen aanmelden zodat deze voor iedereen vindbaar zijn.